Mataræði.is

Þjáist þú af gróðurofnæmi? Ef svo er kannastu eflaust við yndislega sumardaga sem breyttust í martöð með augnkláða, hnerrum og stöðugu nefrennsli. Við sem þekkjum þetta vandamál gætum freistast til að grípa í hálmstrá ef það býðst.

Á þingi American Academy of Allergy, Asthma and Immunology sam haldið var nýverið var kynnt rannsókn á áhrifum D-vítamíns á nefrennsli, nefstíflur og hnerra hjá einstaklingum sem þjást af árstíðabundnu ofnæmi. Nokkrar rannsóknir sem kynntar voru á þinginu benda reyndar til þess að D-vítamín geti verið hjálplegt fyrir einstaklinga sem þjást af ofnæmi.

Rannsókn sú sem um ræðir var tvíblind slembirannsókn með lyfleysu (double-blind placebo controlled study) hjá 35 einstaklingum á aldrinum 18-45 ára með árstíðabundið ofnæmi. Allir einstaklingarnir höfðu nefeinkenni eins og hnerra, nefrennsli og nefstíflur. Ofnæmispróf hjá öllum þessum einstaklingum höfðu staðfest ofnæmi fyrir trjám eða grasi. Allir notuðu nefúðalyf með sterum, sem er hefðbundin fyrirbyggjandi meðferð fyrir þá sem þjást af gróðurofnæmi. Helmingur einstaklinganna fékk meðferð með 4.000 einingum af D-vítamíni daglega. Mælingar á D-vítamíni í blóði sýndu eðlileg gildi hjá öllum einstaklingunum áður en meðferð hófst sem þýðir að enginn þjáðist af D-vítamín skorti. Meðferðin stóð í tvær vikur.

Ofnæmiseinkenni frá nefi minnkuðu marktækt meira í hópnum sem fékk meðferð með D-vítamíni en í hópnum sem fékk enga slíka meðferð (lyfleysuhópurinn). Munurinn á hópunum var umtalsverður, nánast 50 prósent.

Dr. Fuad Baroody frá Háskólanum í Chicago, sem stýrði rannsókninni, telur þó að túlka verði niðurstöðurnar varlega, ekki síst í ljósi þess hversu lítil rannsóknin var. Hann segir að fleiri rannsóknir þurfi að gera áður en hægt verður að ráðleggja fólki með gróðurofnæmi að taka D-vítamín ásamt nefúðalyfinu.

Hingað til hefur aðallega verið mælt með töku D-vítamíns hér á landi yfir vetrartímann, þegar geisla sólar nýtur við í litlum mæli. Við sem þjáumst af gróðurofnæmi gætum þó hugsanlega freistast til að stelast í D-vítamín staukinn í sumar, þótt læknisfræðin sé enn ekki tilbúin að mæla með því.

Konur sem drekka allt að sjö vínglös eða bjóra á viku eru ólíklegri til að fá heilablóðfall en konur sem drekka ekkert áfengi. Þetta eru niðurstöður faraldsfræðilegrar rannsóknar á 83 þúsund konum sem fylgt var eftir í 26 ár. Rannsóknin er hluti af mjög stórri bandarískri rannsókn sem ber heitið Nurses Health Study. Niðurstöðurnar eru birtar í nýjaste hefti tímaritisins Stroke: Journal of the American Heart Association. Þeir sem vilja kynna sér rannsóknina betur geta nálgast niðurstöðurnar hér.

Höfundar greinarinnar túlka niðurstöðurnar varlega. Monik Jimenez frá Brigham and Women´s Hospital í Boston sem leiddi rannsóknina segir: "Rannsónarniðurstöðurnar mega ekki verða til þess að hvetja konur sem ekki drekka áfengi til að byrja á því. Áfengi er tvíbent sverð. Ef drukkið er meira magn en um ræðir í rannsókninni getur það hækkað blóðþrýsting og aukið hættuna á gáttatifi sem í sjálfu sér eykur líkurnar á heilablóðfalli"

Rannsóknin náði til miðaldra kvenna. Bornar voru saman drykkjuvenjur þeirra sem fengu heilablóðfall og þeirra sem ekki fengu slíkt áfall. Konunum var skipt í hópa eftir því hversu mikils áfengis þær neyttu.

Af þeim 25 þúsund konum sem ekki drukku áfengi fengu um 4 prósent heilablóðfall meðan á rannsókninni stóð. Tíðnin var um 2 pósent meðal 29 þúsund kvenna sem drukku allt að hálft glas á dag. Meðal þeirra sem drukku allt að eitt glas á dag að meðaltali var tíðni heilablóðfalla aðeins 0.5 prósent. Þegar tekið var tllit til annarra áhættuþátta, eins og reykinga og offitu, reyndist hópurinn sem drakk allt að eitt glas á dag hafa 17-21 prósent minni líkur á heilablóðfalli en hinir. 

Rannsóknin sannar ekki að hófleg áfengisnotkunin dragi úr tíðni heilablóðfalla. Faraldsfræðileg rannsókn af þessu tagi getur ekki sannað slíkt orsakasamband. Ein kenning er sú að þetta geti haft með félagslegar aðstæður að gera. Áfengi kostar pening og hugsanlegt er að þeir sem drekka áfengi séu efnameiri en hinir. Aðrar rannóknir hafa bent til þess að heilablóðföll séu algengari meðal efnaminni einstaklinga en þeirra sem eru efnameiri.

Jimenez segir þó að hugsanlegt sé að áfengið sjálft hafi verndandi áhrif og dragi úr hættu á heilablóðfalli. Hófleg áfengisneysla geti haft jákvæð áhrif á blóðfitur og dregið úr blóðsegamyndun. 

22/Feb/2012. Konur eru ólíklegri en karlar á sama aldri til þess að upplifa brjóstverk sem upphafseinkenni hjartaáfalls. Þetta kann að leiða til þess að töf verður á greiningu. Horfur kvenna sem fá hjartaáfall eru almennt verri en karla á sama aldri. Þetta eru niðurstöður rannsóknar sem skoðaði meira en milljón innlagnir vegna hjartaáfalls á spítala í Bandaríkjunum á árabilinu 1994 - 2006. Rannsóknarniðurstöðrnar voru birtar í dag í JAMA (Journal of the American Medical Association) og má nálgast hér.

Um 42% kvennanna lýstu ekki brjóstverk við komu. Færri karlar gáfu ekki sögu um brjóstverk, eða 31%. Þessi munur á einkennum karla og kvenna var mest áberandi í yngri aldurshópunum. Um 15% kvenna með hjartaáfall létust í sjúkrahúslegunni en um 10% karlanna. Rannsakendurnir benda á að erfiðara sé að greina hjartaáfall ef sjúklingurinn er ekki með brjóstverk og því sé líklegra að töf verði á greiningu hjá konum en körlum. Slík töf getur leitt til þess að konur fá viðeigandi meðferð að jafnaði síðar en karlarnir sem getur haft veruleg áhrif á batahorfur. Dæmi um einkenni sem konur sem ekki upplifa brjóstverk fá eru mæði, magnleysi, ógleði, uppköst, verkir í kjálka og á millii herðablaða.  

Þeir einstaklingar sem ekki upplifðu brjóstverk, bæði konur og karlar, komu að meðatali tveimur tímum síðar eftir að einkenni byrjuðu inn á bráðamóttöku en þeir sem fengu brjóstverk. Almennt var hjartalínurit á bráðamóttöku tekið síðar ef einstaklingurinn var ekki með brjóstverk en ef hann var með verk.

Í yngri aldurshópunum fengu karlarnir viðeigandi meðferð til að losa kransæðastífluna að jafnaði fyrr eftir komu á bráðamóttöku en konurnar. Líklegt er að þessi meðferðartöf hafi almennt leitt til stærra hjartavöðvadreps meðal kvennanna en karlanna og skýri hvers vegna þeim farnaðist ver.

Cam Patterson, yfirmaður hjartalækninga á University of North Carolina - Chapel Hill segir: "Okkur hefur mistekist að upplýsa konur um hjartasjúkdóma. Þegar ég spyr konuna mína hvað hún sé hræddust við svarar hún brjóstakrabbamein. Samt eru sex sinnum meiri líkur á að hún deyi úr hjartasjúkdómi. Við eigum mikið verk fyrir höndum að upplýsa um konur og hjartasjúkdóma."

Go Red eru alþjóðleg samtök sem hafa það að markmiði að vekja athygli á hjartasjúkdómum meðal kvenna. Í tilefni Go Red dagsins 19. febrúar s.l. var myndbandið hér að neðan gefið út.